14.08.2012, 18:13
Psy uczestniczą w zajęciach dzieci niepełnosprawnych ruchowo i umysłowo, odwiedzają również dorosłych pacjentów w domach pomocy społecznej i ośrodkach resocjalizacji. Pies nie zastępuje terapeuty, ale jest jego doskonałym pomocnikiem.
Nikogo już nie dziwi pies pracujący. Zwierzęta pomagają ratownikom, policjantom, celnikom i są przewodnikami osób niewidomych. Odpowiednio wyszkolony pies sygnalizuje spadek cukru u chorego na cukrzycę, zbliżający się atak epilepsji, a w sytuacji zagrożenia zaprowadzi swojego spanikowanego pana w bezpieczne miejsce. Coraz popularniejsza staje się również dogoterapia. To metoda oparta na pracy i zabawie z psem, służy wspomaganiu terapii oraz rehabilitacji osób niepełnosprawnych.
W Polsce psy obecne są w szkołach, placówkach specjalnych i rehabilitacyjno-edukacyjnych. Umieją pocieszyć chorych, rozweselić ludzi starszych i są nieocenionymi pomocnikami w procesie wychowania dzieci. Badania dowodzą, że psy odgrywają ważną rolę w psychoterapii chorych psychicznie dzieci, młodzieży i dorosłych. Umożliwiają nawiązanie kontaktu lękliwym i zamkniętym w sobie pacjentom. Przełamują bariery i niechęć dzieci do relacji z innymi, pomagają porozumieć się terapeutą. Zwierzęta zachęcają do otwarcia się na swoje uczucia i do wykazywania empatii. W pracy z osobami niepełnosprawnymi intelektualnie kontakt ze zwierzętami jest bardzo ważny, ponieważ w porównaniu z ludźmi ich zachowania są jednoznaczne. Chory psychicznie, mimo, że ma problem z komunikacją z innymi osobami, opiekując się zwierzętami i pielęgnując je, bezbłędnie odczytuje jego reakcje. Rozumie zachowanie psa i później odnosi je do swojego postępowania.
Zwierzęta są coraz milej widziane w domach pomocy społecznej oraz w szpitalach. Poprzez kontakt z nimi pensjonariusze i pacjenci przełamują osamotnienie, rutynę i izolację, co pozwala im odzyskać radość życia. W resocjalizacji świetnie sprawdziło się zakładanie małych gospodarstw wiejskich oraz specjalne programy, w których więźniowie przygotowują psy schroniskowe do adopcji. Specjaliści podkreślają, że zwierzę nie jest lekiem na cierpienie dzieci, a jedynie pomocnikiem terapeuty. Pies wydłuża motywację dziecka i pomaga skupić się na wykonywaniu zadania. Dzieci, które potrzebują usprawnienia ruchowego, chętnie angażują się w ćwiczenia, gdy w zajęciach uczestniczy pies. Dzięki niemu mali pacjenci nie są znużeni powtarzającymi się czynnościami. Jest to niezmiernie ważne, gdyż dziecko nie ma racjonalnej motywacji do ich wykonywania. Kontakt z psem obniża stres, zwiększa poczucie bezpieczeństwa i zachęca do aktywności fizycznej.
Wielu z nas słyszało opowieści o pozytywnym oddziaływaniu zwierząt na zdrowie i samopoczucie właścicieli. Terapia i rehabilitacja z udziałem psów zdobyły ostatnio wielu zwolenników. Niestety, dość często zajmują się tym amatorzy lub hodowcy bez przygotowania psychologicznego, którzy nie gromadzą obiektywnych danych. Bardzo ważne jest, by prowadzący dogoterapię mieli specjalistyczne przygotowanie. Osoby niepełnosprawne (ruchowo, intelektualnie), niewidome, niesłyszące, autystyczne i z innymi trudnościami rozwojowymi, wymagają odpowiednio wykształconych specjalistów. Powinni oni dysponować wiedzą z zakresu pedagogiki specjalnej, psychologii rozwojowej oraz fizjoterapii. Niezbędna jest bowiem orientacja w procesach umysłowych, emocjonalnych i społecznych oraz w rozwoju ruchowym. Wymagana jest umiejętność diagnozowania procesów rozwojowych oraz przygotowanie planu terapii. Prowadzący zajęcia musi też orientować się w zakresie kynologii. Takiej rozległej wiedzy – a przede wszystkim praktyki – nie można uzyskać po rocznej nauce w szkole policealnej czy pomaturalnej. Wymaga ona specjalistycznych studiów, kursów doszkalających oraz doświadczenia zawodowego. Dlatego do wyboru terapeuty powinno podchodzić się bardzo poważnie i zawsze sprawdzać jego kwalifikacje.
Jak terapia wpływa na psa ?
Przez ostatnie dziesięciolecia znacznie wzrosło zainteresowanie terapią z udziałem zwierząt. Przeprowadzono i nadal prowadzi się badania, aby ocenić wpływ zwierząt – szczególnie psów, które towarzyszą w terapii – na różne grupy klientów. AAA (Animal-Assisted Activity) i AAT (Animal-Assisted Therapy) to elastyczne programy, dostosowujące się do pacjenta i rodzaju schorzenia. Jednak podstawą obydwu jest ogromna rola zwierzęcia w terapii. Wiele uwagi poświęca się dobroczynnym skutkom kontaktu psów z osobami chorymi i niepełnosprawnymi. Jednak tylko nie liczne badania obejmują wpływ takich kontaktów na psy. Wyniki wcale nie potwierdzają ich korzystnego oddziaływania na zwierzęta. Tymczasem prowadzenie badań nad doborem psów zaangażowanych w terapię jest równie ważne, co analizowanie jej wpływu na człowieka. Dogoterapia nie polega na leżeniu na psie i traktowaniu go jak sprzęt rehabilitacyjny. Dlatego należy zwracać uwagę nie tylko na dobro dzieci uczestniczących w terapii, ale również mieć wzgląd na angażowane do niej zwierzęta. Niestety, przekonanie, że terapia z udziałem psów może pomóc w odzyskaniu zdrowia, często prowadzi do wykorzystywania i niehumanitarnego traktowania zwierząt.
Cechy psa terapeuty.
Pies przeznaczony do dogoterapii musi być spokojny, tolerancyjny, łagodny, pewny siebie, współpracujący, posłuszny, cierpliwy oraz – co jest bardzo ważne – szczęśliwy. Powinien mieć również wysoką odporność na stres. Idealny psi terapeuta uwielbia dotyk i pieszczoty, a przebywanie poza domem nie jest dla niego problemem. Pies terapeuta nie może być zbyt młody – powinien skończyć 12 miesięcy. Musi być zdrowy, odrobaczony i zaszczepiony oraz mieć aktualne zaświadczenie od weterynarza potwierdzające dobry stan zdrowia.
Psi „lekarze”.
Rasy, które najczęściej pracują z ludźmi niepełnosprawnymi to: golden retriever, nowofundland, border collie, labrador retriever, cocker spaniel angielski, Cavalier King Charles spaniel, mops, pudel, flat coated retrievier, bernardyn. Bardzo ważne są również cechy konkretnego psa i praca przewodnika.
Nikogo już nie dziwi pies pracujący. Zwierzęta pomagają ratownikom, policjantom, celnikom i są przewodnikami osób niewidomych. Odpowiednio wyszkolony pies sygnalizuje spadek cukru u chorego na cukrzycę, zbliżający się atak epilepsji, a w sytuacji zagrożenia zaprowadzi swojego spanikowanego pana w bezpieczne miejsce. Coraz popularniejsza staje się również dogoterapia. To metoda oparta na pracy i zabawie z psem, służy wspomaganiu terapii oraz rehabilitacji osób niepełnosprawnych.
W Polsce psy obecne są w szkołach, placówkach specjalnych i rehabilitacyjno-edukacyjnych. Umieją pocieszyć chorych, rozweselić ludzi starszych i są nieocenionymi pomocnikami w procesie wychowania dzieci. Badania dowodzą, że psy odgrywają ważną rolę w psychoterapii chorych psychicznie dzieci, młodzieży i dorosłych. Umożliwiają nawiązanie kontaktu lękliwym i zamkniętym w sobie pacjentom. Przełamują bariery i niechęć dzieci do relacji z innymi, pomagają porozumieć się terapeutą. Zwierzęta zachęcają do otwarcia się na swoje uczucia i do wykazywania empatii. W pracy z osobami niepełnosprawnymi intelektualnie kontakt ze zwierzętami jest bardzo ważny, ponieważ w porównaniu z ludźmi ich zachowania są jednoznaczne. Chory psychicznie, mimo, że ma problem z komunikacją z innymi osobami, opiekując się zwierzętami i pielęgnując je, bezbłędnie odczytuje jego reakcje. Rozumie zachowanie psa i później odnosi je do swojego postępowania.
Zwierzęta są coraz milej widziane w domach pomocy społecznej oraz w szpitalach. Poprzez kontakt z nimi pensjonariusze i pacjenci przełamują osamotnienie, rutynę i izolację, co pozwala im odzyskać radość życia. W resocjalizacji świetnie sprawdziło się zakładanie małych gospodarstw wiejskich oraz specjalne programy, w których więźniowie przygotowują psy schroniskowe do adopcji. Specjaliści podkreślają, że zwierzę nie jest lekiem na cierpienie dzieci, a jedynie pomocnikiem terapeuty. Pies wydłuża motywację dziecka i pomaga skupić się na wykonywaniu zadania. Dzieci, które potrzebują usprawnienia ruchowego, chętnie angażują się w ćwiczenia, gdy w zajęciach uczestniczy pies. Dzięki niemu mali pacjenci nie są znużeni powtarzającymi się czynnościami. Jest to niezmiernie ważne, gdyż dziecko nie ma racjonalnej motywacji do ich wykonywania. Kontakt z psem obniża stres, zwiększa poczucie bezpieczeństwa i zachęca do aktywności fizycznej.
Wielu z nas słyszało opowieści o pozytywnym oddziaływaniu zwierząt na zdrowie i samopoczucie właścicieli. Terapia i rehabilitacja z udziałem psów zdobyły ostatnio wielu zwolenników. Niestety, dość często zajmują się tym amatorzy lub hodowcy bez przygotowania psychologicznego, którzy nie gromadzą obiektywnych danych. Bardzo ważne jest, by prowadzący dogoterapię mieli specjalistyczne przygotowanie. Osoby niepełnosprawne (ruchowo, intelektualnie), niewidome, niesłyszące, autystyczne i z innymi trudnościami rozwojowymi, wymagają odpowiednio wykształconych specjalistów. Powinni oni dysponować wiedzą z zakresu pedagogiki specjalnej, psychologii rozwojowej oraz fizjoterapii. Niezbędna jest bowiem orientacja w procesach umysłowych, emocjonalnych i społecznych oraz w rozwoju ruchowym. Wymagana jest umiejętność diagnozowania procesów rozwojowych oraz przygotowanie planu terapii. Prowadzący zajęcia musi też orientować się w zakresie kynologii. Takiej rozległej wiedzy – a przede wszystkim praktyki – nie można uzyskać po rocznej nauce w szkole policealnej czy pomaturalnej. Wymaga ona specjalistycznych studiów, kursów doszkalających oraz doświadczenia zawodowego. Dlatego do wyboru terapeuty powinno podchodzić się bardzo poważnie i zawsze sprawdzać jego kwalifikacje.
Jak terapia wpływa na psa ?
Przez ostatnie dziesięciolecia znacznie wzrosło zainteresowanie terapią z udziałem zwierząt. Przeprowadzono i nadal prowadzi się badania, aby ocenić wpływ zwierząt – szczególnie psów, które towarzyszą w terapii – na różne grupy klientów. AAA (Animal-Assisted Activity) i AAT (Animal-Assisted Therapy) to elastyczne programy, dostosowujące się do pacjenta i rodzaju schorzenia. Jednak podstawą obydwu jest ogromna rola zwierzęcia w terapii. Wiele uwagi poświęca się dobroczynnym skutkom kontaktu psów z osobami chorymi i niepełnosprawnymi. Jednak tylko nie liczne badania obejmują wpływ takich kontaktów na psy. Wyniki wcale nie potwierdzają ich korzystnego oddziaływania na zwierzęta. Tymczasem prowadzenie badań nad doborem psów zaangażowanych w terapię jest równie ważne, co analizowanie jej wpływu na człowieka. Dogoterapia nie polega na leżeniu na psie i traktowaniu go jak sprzęt rehabilitacyjny. Dlatego należy zwracać uwagę nie tylko na dobro dzieci uczestniczących w terapii, ale również mieć wzgląd na angażowane do niej zwierzęta. Niestety, przekonanie, że terapia z udziałem psów może pomóc w odzyskaniu zdrowia, często prowadzi do wykorzystywania i niehumanitarnego traktowania zwierząt.
Cechy psa terapeuty.
Pies przeznaczony do dogoterapii musi być spokojny, tolerancyjny, łagodny, pewny siebie, współpracujący, posłuszny, cierpliwy oraz – co jest bardzo ważne – szczęśliwy. Powinien mieć również wysoką odporność na stres. Idealny psi terapeuta uwielbia dotyk i pieszczoty, a przebywanie poza domem nie jest dla niego problemem. Pies terapeuta nie może być zbyt młody – powinien skończyć 12 miesięcy. Musi być zdrowy, odrobaczony i zaszczepiony oraz mieć aktualne zaświadczenie od weterynarza potwierdzające dobry stan zdrowia.
Psi „lekarze”.
Rasy, które najczęściej pracują z ludźmi niepełnosprawnymi to: golden retriever, nowofundland, border collie, labrador retriever, cocker spaniel angielski, Cavalier King Charles spaniel, mops, pudel, flat coated retrievier, bernardyn. Bardzo ważne są również cechy konkretnego psa i praca przewodnika.
"Wszyscy Kłamią"... - Gregory House
