Odjechani.com.pl

Imię i nazwisko: Marek Michał Grechuta
Data i miejsce urodzenia: 10 grudnia 1945 Zamość
Pochodzenie: Polska
Data i miejsce śmierci: 9 października 2006 Kraków
Instrument: fortepian
Gatunek: poezja śpiewana
Zawód: piosenkarz, poeta,kompozytor, malarz, architekt

Marek Michał Grechuta (ur. 10 grudnia 1945 w Zamościu, zm. 9 października 2006 w Krakowie) – polski piosenkarz, poeta, kompozytor imalarz, z wykształcenia architekt. Interesował się także rzeźbą i filozofią.
Jego twórczość określa się zazwyczaj mianem łagodnej formy progresywnego rocka z silnymi wpływami jazz rocka (szczególnie we wczesnym okresie twórczości), piosenki autorskiej lub poezji śpiewanej.
Marek Grechuta od najmłodszych lat uczył się gry na fortepianie. Ukończył zamojskie I Liceum Ogólnokształcące im. Jana Zamoyskiego. Po przeprowadzce do Krakowa podjął studia architektoniczne na Politechnice Krakowskiej. Spotkał tam Jana Kantego Pawluśkiewicza, z którym założył Kabaret Architektów Anawa (z francuskiego en avant – naprzód), który wkrótce się przeobraził w zespół towarzyszący mu na występach.
Grechuta debiutował w 1967 roku zdobywając drugie miejsce na Studenckim Festiwalu Piosenki w Krakowie.
W 1968 roku na VI KFPP w Opolu zdobył nagrodę dziennikarzy za piosenkę "Serce", a rok później na VII KFPP jedną z głównych nagród (Nagroda TVP) za piosenkę "Wesele". Z zespołem Anawa nagrał dwie swoje pierwsze płyty – "Marek Grechuta & Anawa" z 1970 roku oraz "Korowód" z 1971. W tym roku na IX KFPP w Opolu Grechuta zdobył główną nagrodę za piosenkę "Korowód".
W 1971 Grechuta opuścił zespół Anawa i założył inny zespół o nazwie WIEM (W Innej Epoce Muzycznej). Z zespołem tym nagrał dwa albumy – "Droga za widnokres" oraz "Magia obłoków". Pięć lat później ponownie zaczął współpracę z Pawluśkiewiczem i pisanie muzyki do tekstów Witkacego.
W 1977 na XV KFPP w Opolu jego piosenka "Hop – szklankę piwa" zdobyła Nagrodę Grand Prix, również na tym festiwalu przez Krystynę Jandę wykonywana była piosenka "Guma do żucia", której muzykę i słowa napisał Marek Grechuta. Grechuta był również wraz z Krzysztofem Jasińskim i Janem Kantym Pawluśkiewiczem, współautorem musicalu "Szalona lokomotywa", według Stanisława Ignacego Witkiewicza.
W 1976 Marek Grechuta rozpoczął współpracę z Piwnicą pod Baranami, która trwała blisko 10 lat.
W 1979 roku nagrał płytę z pieśniami do słów poety Tadeusza Nowaka.
W 1984 roku wspólnie z Krystyną Jandą nagrał płytę "W malinowym chruśniaku". Kolejną płytę wydał w 1986 roku. Przyniosła ona przebój "Wiosna, Ach to Ty". W 1987 roku napisał muzykę do przedstawienia teatralnego Jana Brzechwy – "Kopciuszek".
W 1989 roku wydał płytę "Krajobraz pełen nadziei".
W roku 2003 wspólnie z grupą Myslovitz wykonał cover ich przeboju "Kraków" który znalazł się na dwupłytowym albumie The Best of Myslovitz. Piosenka Marka Grechuty "Dni, których nie znamy" jest hymnem stadionu miejskiego w Kielcach.
W roku 2006 na 43 KFPP w Opolu Marek Grechuta został uhonorowany Grand Prix tego festiwalu (Nagroda PrezesaTVP).
Od 1970 był żonaty z Danutą, miał syna Łukasza – absolwenta Akademii Sztuk Pięknych.
Marek Grechuta wziął udział w programie "Ktokolwiek widział, ktokolwiek wie", w którym poruszano sprawę zaginięcia jego syna w 1999roku. Syn odnalazł się po 8 miesiącach.
17 października 2006 r. został pochowany w Alei Zasłużonych Cmentarza Rakowickiego w Krakowie. Pogrzeb poprzedziła msza święta w Kościele Mariackim. Podczas Mszy artyści Piwnicy pod Baranami zaśpiewali Przychodzimy, odchodzimy i Dezyderata. Gdy trumna z ciałem Marka Grechuty opuszczała bazylikę rozległy się oklaski, którym towarzyszyła melodia piosenki artysty Ocalić od zapomnienia. Od bramy Cmentarza Rakowickiego trumnę Marka Grechuty nieśli jego przyjaciele z Piwnicy pod Baranami m.in.: Grzegorz Turnau, Jan Kanty Pawluśkiewicz, Zbigniew Preisner. Nad grobem Jan Kanty Pawluśkiewicz odczytał wiersz napisany przez Leszka Aleksandra Moczulskiego. W pogrzebie Grechuty uczestniczyli m.in.: Grzegorz Turnau, Mirosław Czyżykiewicz, Jacek Zieliński, Anna Szałapak, Jacek Wójcicki, Artur Rojek, Leszek Wójtowicz i prezydent Krakowa Jacek Majchrowski.
9 października 2007, w pierwszą rocznicę śmierci artysty, na Cmentarzu Rakowickim odsłonięto jego pomnik. Uroczystość poprzedził przemarsz korowodu złożonego z przyjaciół poety i miłośników jego twórczości.
W 2009 roku powstał film dokumentalny o życiu Marka Grechuty, "Gdziekolwiek będę...", wyreżyserowany przez Piotra Poraj-Poleskiego i sfinansowany przez Państwowy Instytut Sztuki Filmowej oraz Telewizję Polską.
NBP planował emisję monety z wizerunkiem Marka Grechuty w ramach serii „Historia polskiej muzyki rozrywkowej", lecz plany te nie zostały dotąd zrealizowane.

Ordery i odznaczenia:
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2006, pośmiertnie)
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2000)
Złoty Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis (2005)

Wybrana dyskografia:
Marek Grechuta & Anawa (1970)
Korowód (1971)
Droga za widnokres (1972)
Magia obłoków (1974)
Szalona lokomotywa (1977)
Pieśni Marka Grechuty do słów Tadeusza Nowaka (1979)
Śpiewające obrazy (1981)
W malinowym chruśniaku (1984)
Wiosna - ach to ty (1987)
Krajobraz pełen nadziei (1989)
Ocalić od zapomnienia (1990)
Piosenki dla dzieci i rodziców (1991)
Jeszcze pożyjemy (1993)
Dziesięć ważnych słów (1994)
Serce (1998)
Niezwykłe miejsca (2003)
Godzina miłowania (2005)

Nowe spojrzenie na twórczość Marka Grechuty, Czesława Niemena czy Breakout proponują wykonawcy z Maleo Reggae Rockers. polecam płytą ,,Rzeka dzieciństwa"